Zezwolenie jako forma reglamentacji działalności gospodarczej

Zezwolenie obok koncesji jest formą ograniczenia działalności gospodarczej. Przedsiębiorca otrzymując zezwolenie legalnie wykonuje działalność podlegającą reglamentacji.

Czym jest zezwolenie?
Zezwolenie nie posiada swojej legalnej definicji. Na gruncie doktryny powstało wiele koncepcji opisujących istotę tej formy reglamentacji działalności gospodarczej. Zezwolenie można zdefiniować jako pewne uprawnienie, gwarantujące konkretnemu podmiotowi możliwość prowadzenia określonej działalności gospodarczej. Otrzymanie zezwolenia przez przedsiębiorcę uzależnione jest od spełnienia określonych warunków, inaczej mówiąc zezwolenia jest władczym aktem organu stwierdzającego, że określony podmiot (przedsiębiorca) spełnił konkretne warunki wskazane prawem. Jednostronne rozstrzygnięcie organu zezwalającego umożliwia prowadzenie działalności w sposób legalny.

Zezwolenie a koncesja.
Powyższa próba scharakteryzowania zezwolenia może budzić pewne wątpliwości, wynikające z tego iż zezwolenie w swej istocie łudząco przypomina instytucje koncesji. Należy więc wskazać różnice jakie dzielą powyższe formy reglamentacji działalności gospodarczej.
Najogólniej rzecz biorąc koncesja dotyczy sektorów podlegających monopolowi państwa, bądź samorządu terytorialnego. Przykładem jest sektor energetyczny. Zezwolenie natomiast występuje w dziedzinach, które nie są domeną państwa. Wprowadzenie powyższej formy reglamentacji ma na celu wyselekcjonowanie pośród podmiotów gospodarczych, przedsiębiorstwa które spełnią określone przepisami warunki. Do ogólnych wymogów należą: ochrona życia i zdrowia ludzkiego, zapewnienie bezpieczeństwa i porządku publicznego, tajemnicy państwowej itp. Wyliczenie to ma charakter przykładowy.

Przedsiębiorca aby otrzymać zezwolenie musi spełnić ponadto warunki wynikające z ustaw szczegółowych, które regulują określone rodzaje działalności gospodarczej. Szczegółowe wymagania względem przedsiębiorcy mają różny charakter zależny od specyfiki danego rodzaju działalności gospodarczej. Zezwolenie podobnie jak koncesja ma formę decyzji organu administracyjnego.

Jeśli tematyka, która została analizowana w niniejszym artykule jest godna Twojej uwagi, to dodatkowo zobacz link w serwisie.

Regulacje dotyczące postępowania w sprawie udzielenia zezwolenia zawarte są w przepisach kodeksu postępowania administracyjnego.

Zarówno koncesje jak i zezwolenie wydawane są na wniosek zainteresowanego podmiotu. Artykuł 75 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej z dnia 2 lipca 2004 r. (Dz.U. Nr. 173, poz. 1807) wskazuje katalog działalności wymagających uzyskania zezwolenia. Katalog ten ma charakter otwarty w przeciwieństwie do koncesji, która ma charakter katalogu zamkniętego. Oznacza to iż ustawa w żaden sposób nie wyłącza możliwości powiększenia bądź zmniejszenia katalogu tych działalności.

Postępowanie o udzielenie, zmianę warunków, bądź cofnięcie zezwolenia ma charakter postępowania administracyjnego. Nie ma jednego organu, który skupia w sobie uprawnienie do wydawania wszelkiego rodzaju zezwoleń. Ustawy szczegółowe wskazują jaki organ jest uprawniony do wydawania decyzji w konkretnej sprawie.

Dwa modele zezwoleń
Na podstawie obowiązujących przepisów prawnych możemy wyróżnić dwa modele zezwoleń: zezwolenia proste i zezwolenia uwarunkowane.
Najczęściej występującym modelem zezwoleń są zezwolenia uwarunkowane. Przedsiębiorca- dysponent zezwolenia uwarunkowanego wykonuje obowiązki wynikające z przepisów powszechnie obowiązujących, a także z treści decyzji.

Rola artykułu 75 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej
Powyższy artykuł wylicza ustawy, których przepisy nakładają na przedsiębiorcę obowiązek uzyskania zezwolenia . Przykładowo ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi( Dz. U. z 2007 r. Nr 70, poz. 473 z późn. zm.) wskazuje iż obrót hurtowy produktami alkoholowymi jest możliwy tylko pod warunkiem posiadania zezwolenia. Ustawa określa iż na konkretne rodzaje alkoholi przewidziane są osobne zezwolenia.

Ustawa z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz. U. Nr 201,poz. 1540 oraz z 2010 r. Nr 127, poz. 857), zobowiązuje do posiadania koncesji te podmioty, które prowadzą kasyno. Zezwolenie natomiast wymagane jest w przypadku prowadzenia salonu gry w bingo pieniężne, bądź w przypadku urządzania loterii fantowej. Organy wydające zezwolenia na powyższe działalności są różne w zależności od specyfiki danej dziedziny gospodarki. Na przykład minister finansów wydaje zezwolenie na prowadzenie salonu gry w bingo.

Zezwolenie jako forma reglamentacji działalności gospodarczej nie ma jednolitego charakteru. W zależności od dziedziny działalności gospodarczej ustawodawca wskazuje inne wymagania szczegółowe, którym musi zadośćuczynić przedsiębiorca.