Umowa o dzieło- roszczenia z tytułu rękojmi

Umowa o dzieło jest umową wzajemną, na mocy której przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, zaś zamawiający zobowiązuje się do jego odebrania oraz do zapłaty umówionego wynagrodzenia. Fakt odebrania dzieła bez zastrzeżeń nie powoduje, że zamawiający pozbawiony jest możliwości dochodzenia roszczeń zmierzających do przywrócenia ekwiwalentności świadczeń. W przypadku odebrania dzieła dotkniętego wadami zamawiającemu przysługują w szczególności roszczenia z tytułu rękojmi.

Uwagi ogólne
Odpowiedzialność z tytułu rękojmi za wady dzieła nie ma charakteru odpowiedzialności odszkodowawczej. Przesłanką zaktualizowania się roszczeń z tytułu rękojmi nie jest wystąpienie po stronie zamawiającego szkody pozostającej w związku z wadliwym wykonaniem umowy przez przyjmującego zamówienie. Odpowiedzialność z tytułu rękojmi powstaje wtedy, gdy zamawiający odebrał dzieło, które okazało się być wadliwe. Wina przyjmującego zamówienie pozostaje przy tym bez znaczenia. Rękojmia za wady dzieła to swoisty rodzaj odpowiedzialności, której celem jest zapewnienie ekwiwalentności świadczeń.

Regulacja kodeksowa
Zgodnie z przepisem art. 637 § 1 k.c. jeżeli dzieło ma wady, zamawiający może żądać ich usunięcia, wyznaczając w tym celu przyjmującemu zamówienie odpowiedni termin z zagrożeniem, że po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu nie przyjmie naprawy. Przyjmujący może odmówić naprawy, gdyby wymagała nadmiernych kosztów. Przepis art. 637 § 2 k.c. stanowi zaś, że gdy wady usunąć się nie dadzą albo gdy z okoliczności wynika, że przyjmujący zamówienie nie zdoła ich usunąć w czasie odpowiednim, zamawiający może od umowy odstąpić, jeżeli wady są istotne; jeżeli wady nie są istotne, zamawiający może żądać obniżenia wynagrodzenia w odpowiednim stosunku. To samo dotyczy wypadku, gdy przyjmujący zamówienie nie usunął wad w terminie wyznaczonym przez zamawiającego.
Ustawodawca nie wprowadził odrębnych unormowań w odniesieniu do wad fizycznych oraz do wad prawnych dzieła. Należy więc stwierdzić, iż przepis art. 637 k.c. dotyczy odpowiedzialności za oba w/w rodzaje wad.

Pojęcie wady dzieła
Ustawodawca nie formułuje definicji legalnej wad dzieła. W doktrynie przyjmuje się, że chodzi o sytuację, gdy dzieło ma mniejszą niż należało oczekiwać wartość lub użyteczność, jak również gdy nie posiada ono tych właściwości, o których przyjmujący zamówienie zapewnił zamawiającego. To, czy w konkretnym przypadku w istocie mamy do czynienia z wadą dzieła, należy oceniać ad casum.

Uprawnienia zamawiającego
Uprawnienia zamawiającego z tytułu rękojmi za wady dzieła zostały zhierarchizowane i zależą od tego, czy wady dają się usunąć i czy są istotne.

Jeżeli dzieło dotknięte jest wadą usuwalną, zamawiający może zgłosić żądanie jej usunięcia i wyznaczyć w tym celu przyjmującemu zamówienie odpowiedni termin z tym zagrożeniem, że po bezskutecznym upływie tego terminu naprawy nie przyjmie.
Wady są usuwalne, jeżeli z perspektywy aktualnego poziomu nauki i techniki mogą być zlikwidowane w sposób pozwalający na osiągnięcie rezultatu, którym charakteryzuje się dzieło wolne od wad (tak K. Kołakowski (w:) G. Bieniek, Komentarz, t. II, 2006, s. 187).

Możliwość usunięcia wad, a także ustalenie, jaki termin jest odpowiedni do usunięcia tych wad, uzależnione są od okoliczności poszczególnej sprawy. Ogólnie można stwierdzić, że bardziej złożone i trudniejsze do usunięcia wady będą wymagały odpowiednio dłuższego terminu.

Jeżeli zaś wady dzieła są nieusuwalne albo gdy z okoliczności wynika, że ich usunięcie nie może nastąpić w czasie odpowiednim, albo też nie następuje ono, mimo wyznaczenia przez zamawiającego terminu dla wykonania naprawy, zamawiającemu przysługuje kompetencja do:
1) odstąpienia od umowy o dzieło- jeżeli wady są istotne;
2) żądania obniżenia wynagrodzenia w odpowiednim stosunku – jeżeli wady dzieła są nieistotne.

Wady istotne dzieła mogą być zarówno wadami usuwalnymi, jak i wadami nieusuwalnymi. Wady dzieła są istotne, jeżeli wskutek ich wystąpienia dzieło jest niezdatne do określonego w umowie użytku, ze względu na to, że nie posiada cech umożliwiających jego eksploatację, albo ma niewłaściwą formę zewnętrzną (por.

Gdy będziesz poszukiwać dodatkowych informacji na wątek omawiany w opisywanym wpisie, to wejdź tu (http://adwokat-jurendt.pl/) - z pewnością te materiały także Cię zainteresują!

także wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 października 2006 roku, V CSK 198/06 - wady istotne to takie, które czynią dzieło niezdatnym do zwykłego użytku, albo które sprzeciwiają się wyraźnej umowie). Pozostałe wady dzieła należy traktować jako nieistotne, a ich wystąpienie powoduje powstanie prawa zamawiającego do żądania obniżenia wynagrodzenia w odpowiednim stosunku. W celu ustalenia zakresu obniżenia konieczne jest porównanie wartości dzieła dotkniętego wadami i wartości dzieła, jakiego na podstawie umowy zamawiający miał prawo oczekiwać.

Roszczenia odszkodowawcze
Powyższe rozważania należy uzupełnić o stwierdzenie, iż zamawiającemu, niezależnie od roszczeń przewidzianych w przepisie art. 637 k.c., przysługują roszczenia odszkodowawcze na podstawie przepisu art. 638 k.c. w zw. art. 566 k.c.

Bibliografia:
1) Kodeks cywilny. Komentarz. Red. prof. dr hab. E. Gniewek, C.H. Beck 2010.
2) Kodeks cywilny. Komentarz do art. 450-1088. Tom II. Red. prof. dr hab. K. Pietrzykowski , C.H. Beck 2011.